Toplantı No : 2015/069
Gündem No : 51
Karar Tarihi : 25.11.2015
Karar No : 2015/UH.I-3162
Şikayetçi:
Çardak Yemek Hizmetleri Gıda Pazarlama Ve Turizm Anonim Şirketi
İhaleyi Yapan Daire:
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
Başvuru Tarih ve Sayısı:
12.10.2015 / 82019
Başvuruya Konu İhale:
2015/86366 İhale Kayıt Numaralı "2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım Ve Sonrası Hizmetleri" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Çardak Yemek Hizmetleri Gıda Pazarlama ve Turizm Anonim Şirketi,
Kazım Karabekir Mah. Şehit Yaşar Kuş Cad. No:48/7 YALOVA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,
Karadenizliler Mah. Elmatepe Cad. No: 57 41100 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/86366İhale Kayıt Numaralı “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 07.08.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Çardak Yemek Hizmetleri Gıda Pazarlama ve Turizm Anonim Şirketi’nin 21.09.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.10.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 12.10.2015 tarih ve 82019 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2015/2619 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 1. kısmı için ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı gibi vermiş oldukları fiyat teklifi ile de ihale konusu işi yapmalarının mümkün olmadığı,
1) Teklif etmiş oldukları fiyatın %80 ile %95 arasında işçilik ve ana çiğ girdi maliyeti olması gerekirken işçilik giderlerinin ihale dokümanında belirtilen %4 SGP oranı dikkate alınmadan hesaplanarak işçilik maliyetinin daha düşük hesaplandığı, ayrıca kıyafet giderleri ve yol giderlerinin işçilik maliyetine dahil edilmediği,
2) Ana çiğ girdi maliyetleri hesaplanırken Şartname’de verilen 15 günlük örnek menüdeki çiğ gıda girdileri ile hesaplamanın yapılacağı, ihale süresi olan 2 yıl içerisinde 48,7 (15 gün) olduğundan 15 gün olarak hesaplanan miktarların öğün adedi ile çarpılarak bulunan tutarın 48,7 ile çarpılması sonucunda toplam miktarın hesaplanacağı, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin miktarlarının eksik ve yanlış hesaplandığı,
3) Ana çiğ girdileri hesaplanırken her yemeğe giren et, balık, tavuk cinsleri ile pilavlık pirinç-baldo pirinç, sızma zeytinyağı-zeytinyağı farkları gözetilmeksizin teklif fiyatının oluşturulduğu, etin karkas olarak fiyatlandırıldığı, halbuki her yemeğe giren etin farklı olduğu ve buna göre karkastan çıkacak kemiksiz etin hesaplanması gerektiği, bunun gibi evsafa uymayan bir çok fiyatın kullanıldığı, ayrıca çeşitli illerin hal bülteninden alınan sebze meyve fiyatlarının Tebliğ’in aksine ortalama fiyat alınması gerekirken en düşük fiyatlarla açıklama yapıldığı,
4) Ekmeğin fiyatının 50 gr. roll ekmek olarak fiyatlandırılması gerekirken kilogram birim fiyatı üzerinden fiyatlandırıldığı, ayrıca Halk Ekmek Fabrikasının 50 gr. roll ekmek fiyatı varken ve fiyat bülteni yayımlanırken fırıncılar odasının fiyatı ile kilogram olarak tekliflerinin açıklanmasının mevzuata aykırı olduğu,
5) Bal ve reçel için proforma fatura ile açıklama yapıldığı, halbuki bunların borsalarda fiyatlarının olduğu, bu fiyatların kullanılması gerektiği,
6) Dondurmanın ihale dokümanında 70 gr. olarak belirtilmiş olmasına rağmen kilogram fiyatı ile proforma faturayla açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca fiyat açıklamasına esas oluşturacak belgelerin öncelikle odalar, borsalar, kamu kuruluşları veya EK-O.7 tutanağı ile açıklanması gerekirken Teknik Şartname’de belirtilen evsafa uymayan gıda fiyatları ile açıklandığı, bir çok gıda maddesinin proforma faturaya dayandırıldığı,
7) İhale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin işletme kayıt belgesinin ihale tarihi itibariyle geçersiz olduğu, iş deneyim belgesinin de sözleşmesine uygun bir rakam içermediği, bunların teyidinin ilgili yerlerden alınması gerektiği,
8) İhalenin 1. kısmı için ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, teklif edilen bedel ile bu işin yapılamayacağı, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde “İhale konusu hizmetin; a) Adı: 2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri b) Miktarı ve türü: 1. Kısım Toplam Öğün Sayısı 2.325.020
…
1. Kısım (Kocaeli D.H., Karamürsel D. H., Gölcük N. Çelik D. H., Gölcük A.D.S.M., Nuh Ç.A.D.S.M., M.K.Dinç Kandıra D. H.) Toplam Sayı 2.325.020
…” olarak tanımlanan ihalenin dört kısımdan oluştuğu, başvuru sahibinin iddiasının da ihalenin birinci kısmına ilişkin olduğu anlaşıldığından inceleme de ihalenin birinci kısım ile sınırlı olarak yapılmıştır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede yüklenici tarafından getirilmesi tanımlanan malzeme giderleri, taşıma hizmeti giderleri, elektrik, su, doğalgaz giderleri, ilaçlama giderleri teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
A) Her bir kısımda çalışacak personel sayıları teknik şartnamede belirtilmiştir bu personellere aşağıda belirtilen ücretler ödenecektir:
1-Gıda Mühendisi/Diyetisyen Asgari Ücretin %35 fazlası +%4 SGP Oranı eklenerek
2-Aşçıbaşı Asgari Ücretin%30 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek
3-Aşçı/Kasap Asgari Ücretin%20 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek
4-Aşçı Yardımcısı Asgari Ücretin%10 fazlası+%4 SGP Oranı eklenerek
5-Garson/Bulaşıkçı/Temizlik Elemanı Asgari Ücret+%4 SGP Oranı eklenerek
B) Resmi tatil günlerinde çalışılacak personele yukarıda belirtilen fark oranları dikkate alınarak, teknik şartnamede belirtilen sayı ve miktarlarda çalıştırılacak olup, 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca ücret hesaplanacaktır.
C) Yol Ücreti:
Bu hizmet alımı kapsamında çalışacak kişilerin yol bedeli yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacaktır. Yol bedeli için aylık gün sayısı 26 (yirmialtı)dır. İşçilere günde iki adet olmak üzere yirmi altı gün üzerinden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tam kent kart kontörü (her sağlık tesisinin bulunduğu ilçenin UKOME tarafından belirlenmiş ilçe içi kentkart ulaşım tarifesi üzerinden hesaplanacaktır, bağlı birim ve semt poliklinikleri bağlı bulundukları hastanenin bulunduğu ilçenin ilçe içi ulaşım bedeli üzerinden hesaplanacaktır.) ayni olarak verilecektir. İlk temin esnasındaki kentkart kart bedeli yüklenici tarafından karşılanacaktır.
D) Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan personelin giyeceği teknik şartnamede tanımlanan kıyafeti kendi karşılayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumu iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %2 (iki) olarak tespit edilmiştir.”şeklinde düzenleme yapılarak teklif fiyata dahil olacak giderler düzenlenmiştir.
Diğer taraftan ihale konusu iş için bir de Teknik Şartname hazırlanarak söz konusu Teknik Şartname’de ihalenin incelemeye konu birinci kısmı için çalıştırılacak personel sayısına, resmi tatil günlerinde yapılacak çalışmaya, normal kahvaltı için örnek menüde yer alan yiyecek ve içeceklerin gramaj miktarlarına yer verilmek suretiyle oluşturulan örnek menüye, normal öğle ve akşam yemeği için 1, 2 ve 3’üncü grup yemekleri ile 30 günlük örnek menüye, diyet kahvaltı için örnek menüde yer alan yiyecek ve içeceklerin gramaj miktarlarına yer verilmek suretiyle oluşturulan örnek menüye, öğle ve akşam diyet yemeği için 1., 2. ve 3. kap yemekleri ile örnek menüye ve diyet yemek çeşitlerinin haftalık verilme sıklığına yer verildiği anlaşılmıştır.
07.08.2015 tarihinde yapılan ihalenin şikayete konu birinci kısmına 7 istekli tarafından teklif verilmiş olup, ihalenin birinci kısmı için idarece hesaplanan 11.773.041,42 TL sınır değere göre 3 isteklinin teklifi sınır değerin altında olduğu tespiti yapılarak idarenin 21.08.2015 tarihli yazısı ile “… bu teklifteki fiyatla hizmeti nasıl gerçekleştireceğinizi, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.2 maddesi kapsamında Teknik Şartname’ye ve İdari Şartname’nin 25’inci maddesine bağlı kalmak suretiyle ekte gönderilen menü listesi doğrultusunda açıklama verilmesi gerekmektedir.” şeklinde yer alan ifade ile aşırı düşük teklif olarak belirlenen 3 istekliden teklifleri ile ilgili olarak açıklama istenmiş ve açıklama istenen yazı ekine de 14 günlük normal kahvaltı, 15 günlük normal yemek, 14 günlük diyet kahvaltı ve 14 günlük diyet yemek örnek menüsüne yer verilmiştir.
Elazığ Aşsan Yemek Fab. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin birinci kısmı ile ilgili olarak herhangi bir açıklama yapılmadığından anılan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılmış, Ant Pa Endüstriyel Yemekçilik Tem. Gıd. Oto. İnş. Bilg. ve Dan. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamalar mevzuata uygun bulunmadığından teklifi değerlendirme dışı bırakılmış, Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı tarafından yapılan açıklamalar da uygun bulunarak ihale anılan istekli üzerinde bırakılmıştır.
Başvuru sahibince ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı iddia edilmektedir.
1) Başvuru sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen isteklinin teklif etmiş oldukları fiyatın %80 ile %95 arasında işçilik ve ana çiğ girdi maliyeti olması gerekirken işçilik giderlerinin ihale dokümanında belirtilen %4 SGP oranı dikkate alınmadan hesaplanarak işçilik maliyetinin daha düşük hesaplandığı, ayrıca kıyafet giderleri ve yol giderlerinin işçilik maliyetine dahil edilmediği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
Ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına 27.08.2015 tarihli yazı ve ekindeki belgelerle açıklama sunulmuş olup söz konusu açıklamalar kapsamında Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan “79.2.6. … Teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.” şeklindeki açıklamaya göre Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek- H.4) belgesi de düzenlenmiştir. Söz konusu belgede ana çiğ girdiler toplamı 6.769.545,26 TL olarak hesap edilmiş ve ana çiğ girdi oranı 0,616 olarak belirlenmiştir. Yardımcı giderler toplamı 576.258,01 TL olarak hesaplanmış ve yardımcı girdiler oranı ise 0,052 olarak belirlenmiştir.
İşçilik maliyeti hesaplanırken toplam 4 gıda mühendisi-diyetisyen için asgari ücretin %35 fazlası, 3 aşçıbaşı için asgari ücretin %30 fazlası, 10 aşçı-kasap için asgari ücretin %20 fazlası, aşçı yardımcısı için asgari ücretin %10 fazlası ve diğer personel için asgari ücret öngörülmüş, %4 SGPO dikkate alınmış, İdari Şartname’nin yol ücretine ilişkin ayni olarak aylık 26 gün üzerinden 52 adet olmak üzere Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tam kent kart kontörünün karşılanacağı şeklindeki düzenlemeye istinaden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ukome Şube Müdürlüğü’nün yol tarifelerindeki fiyatlar kullanılmış, İdari Şartname’nin 2016 ve 2017 yılı resmi tatillerde çalıştırılacak personel sayısı tabloları gereğince resmi ve dini tatilin bulunduğu yılın 2. dönem ücretleri baz alınarak bir günlük ücret ilavesi yapılmış ve personel yemeği için de ayni olarak kuruluştan çıkacak yemekten verilecek aylık 26 gün üzerinden tek öğün olarak hesap edilmiştir. Buna göre ihale dokümanında yapılan düzenlemeler esas alınarak asgari ücretin belli yüzdeleri, %4 SGPO, yemek ve yol bedeli dahil olmak üzere 3.652.444,73 TL olarak hesaplanmış ve işçilik oranı da 0,332 olarak belirlenmiştir.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde yer alan “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede yüklenici tarafından getirilmesi tanımlanan malzeme giderleri, taşıma hizmeti giderleri, elektrik, su, doğalgaz giderleri, ilaçlama giderleri teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
…
D) Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan personelin giyeceği teknik şartnamede tanımlanan kıyafeti kendi karşılayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir.” şeklindeki düzenlemesine ve Teknik Şartname’nin “Personeller İle İlgili Diğer Hususlar” başlıklı maddesinde yer alan “…A.2.2. Yüklenici firma mutfak, yemekhaneler, servisler ve yemek yapımında çalışan personelin giyeceği kıyafeti kendi karşılayacak ve personel görevi esnasında bu kıyafeti giyecektir. Personelin giyeceği kıyafet şeklini ve rengini idare belirleyecektir. Personelin mevsime uygun, kep, ayakkabı, terlik ve bunların dışında önlük, çizme, eldiven, bone, maske ve tek kullanımlık (disposible) kolluk, sağlamak zorundadır. Yüklenici firma personelin yaka kimlik kartını görev esnasında kullanmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu kimlik Kartları yüklenici tarafından karşılanacak ve bedeli yüklenici tarafından ödenecektir. Yüklenici firma personel kıyafetlerinin temiz ve ütülü olmasını sağlamalıdır. Yazlık ve kışlık 2 şer çift kıyafet temin edilecektir (yazlık 2 çift, kışlık 2 çift olmak üzere)…” şeklindeki düzenlemesine istinaden işçilik maliyeti hesap edilirken giyecek maliyetinin de dikkate alınması gerekmektedir. Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından giyecek maliyeti dikkate alınmadan işçilik maliyetinin hesaplandığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde yer alan “78.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı ve yaklaşık maliyetinin en az % 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu hizmetlerdir.” şeklindeki açıklamaya göre ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı iş olmadığı anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3’üncü maddesinde yer alan “Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.” şeklindeki, 79.3.5’inci maddesinde yer alan “Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” şeklindeki ve 78.30’uncu maddesinin (ç) bendinde yer alan “Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” şeklindeki düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde inceleme konusu ihale için KİK işçilik modülü üzerinden işçilik maliyetin hesaplanma zorunluluğunun olmadığı, işçilik maliyetinin % 4 sözleşme ve genel giderler hariç olarak hesap edileceği, sözleşme ve genel giderlerin ihale konusu iş için teklif edilen toplam maliyet üzerinden ayrıca hesap edilmesi gerektiği, ihale konusu işte personel çalıştırılmasına dayalı işlerde olduğu gibi işçilik maliyeti % 4 sözleşme ve genel giderler dahil olarak hesap edilemediği için giyecek bedelinin de bu maliyet içerinde hesap edilemediğinden ayrıca hesap edilerek işçilik maliyetine dahil edilmesi gerektiği, buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından işçilik maliyetinin hesaplanmasında giyecek maliyetinin dikkate alınmamış olmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin işçilik maliyeti ile ilgili iddiası yerinde bulunmuştur.
2) Başvuru sahibinin ana çiğ girdi maliyetleri hesaplanırken Şartname’de verilen 15 günlük örnek menüdeki çiğ gıda girdileri ile hesaplamanın yapılacağı, ihale süresi olan 2 yıl içerisinde 48,7 (15 gün) olduğundan 15 gün olarak hesaplanan miktarların öğün adedi ile çarpılarak bulunan tutarın 48,7 ile çarpılması sonucunda toplam miktarın hesaplanacağı, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin miktarlarının eksik ve yanlış hesaplandığı yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından normal ve diyet kahvaltı için malzeme gramaj fiyat tablosu aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalar ile birlikte idareye sunulmuş olup söz konusu tablolarda 14 günlük döngü içerisinde ana çiğ girdilerin miktarları üzerinden toplam miktarlarının hesap edildiği, çiğ girdi miktarlarının hesabının normal/diyet kahvaltı sayısının 14’e bölünüp elde edilen sonucun 14 günlük süre içerisindeki tekrar sayısı ile çarpılarak elde edildiği, normal ve diyet kahvaltı sayıları ile de toplam miktarlara ulaşıldığı, kahvaltılar için tespit edilen söz konusu miktarların doğru olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiasının kahvaltı kısmına ilişkin olanı yerinde bulunmamıştır.
Başvuru sahibinin iddiasının normal ve diyet yemek menüsü kısmına ilişkin olarak 02.11.2015 tarihli yazı ile idareden “…ihalenin 1. kısmının üzerinde bırakıldığı istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalarda örnek menü gramajları üzerinden hesaplanan ana çiğ girdi miktarlarının gerçek miktarları yansıtmadığı, miktarların daha düşük olarak hesaplandığı yönündeki iddia ile ilgili gerekli incelemenin yapılabilmesi için;
İdarenizce aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde isteklilere gönderilen örnek menüler esas alınarak, örnek menülerdeki ana çiğ girdi miktarları üzerinden (işlem boyunca herhangi bir yuvarlatma işlemi yapılmaksızın sonuç miktarı üzerinden yuvarlatma yapılarak) her bir çiğ girdinin ihale süresince ihtiyaç duyulan toplam miktarlarının excell tablosunda oluşturulacak formül ile hesaplanması ile idarenizce hesaplanan miktarların yanına oluşturulacak yeni sütunlara başvuru sahibi ile ihale üzerinde bırakılan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın “Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda belirtilen miktarlarının da işlenmesi suretiyle oluşturulacak tablonun…” Kurumumuza gönderilmesi istenmiştir.
İdareden istenilen tablo idarenin 05.11.2015 tarihli yazısı ekinde Kuruma gönderilmiş olup söz konusu tablo üzerinden yapılan değerlendirmede öncelikle normal ve diyet yemek menüsüne ait ana çiğ girdi miktarlarının hesabının da normal ve diyet kahvaltı için yapılan hesaplama mantığı ile yapıldığı anlaşılmıştır. İdarece gönderilen söz konusu tabloda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından dana bonfile için herhangi bir miktar girilmediği, ancak anılan isteklinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda dana eti, dana eti (kemiksiz) ve dana eti (kıyma) olmak üzere üç ayrı satırın açıldığı, dana eti kısmının dana eti bonfile için ayrıldığı ve toplam miktarın 13.627,23 kg. olarak hesaplandığı, söz konusu tutarın da idarece hesaplanan 2.631,60 kg’ın üzerinde olduğu, maydanoz, yoğurt (200 gr. paket), çay (poşet 1,5 gr.) şeker (paket), ekmek (50 gr. roll) için girilen miktarların ihale üzerinde bırakılan isteklinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli” (EK-H.4) tablosunda yer alan miktarlarla uyumlu olarak girilmediği anlaşılmıştır. Ayrıca, idarece gönderilen tabloda taze soğan için diyet menü için 2.048,993 kg, normal menü için 2.093,8033 kg. olmak üzere toplam 4.142,7963 kg.’lık miktar belirlenmişse de idarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan örnek menülerde diyet menü için taze soğan öngörülmediği anlaşıldığından söz konusu tablodaki toplam tutar 2.093,8033 kg. esas alınarak ihale üzerinde bırakılan isteklinin miktarları kıyaslanmış ve söz konusu miktarın da idarece hesaplanan miktarla uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Buna göre ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından hesaplanan ana çiğ girdi miktarlarının idarece hesaplanan ana çiğ girdi miktarları ile uyumlu olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalarda çiğ girdi toplamlarının mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.
3) Başvuru sahibinin ana çiğ girdileri hesaplanırken her yemeğe giren et, balık, tavuk cinsleri ile pilavlık pirinç-baldo pirinç, sızma zeytinyağı-zeytinyağı farkları gözetilmeksizin teklif fiyatının oluşturulduğu, etin karkas olarak fiyatlandırıldığı, halbuki her yemeğe giren etin farklı olduğu ve buna göre karkastan çıkacak kemiksiz etin hesaplanması gerektiği, bunun gibi evsafa uymayan bir çok fiyatın kullanıldığı, ayrıca çeşitli illerin hal bülteninden alınan sebze meyve fiyatlarının Tebliğ’in aksine ortalama fiyat alınması gerekirken en düşük fiyatlarla açıklama yapıldığı yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen örnek menüler ve Teknik Şartname’de yer alan menü gramajlarına uygun malzeme ile fiyat teklifi oluşturulduğu, fiyat tekliflerinin ilgili ticaret borsalarının aylık bültenlerinde yer alan ortalama birim fiyat ile açıklandığı, et için örnek menülerde belirtildiği üzere dana eti için Kütahya Ticaret Borsası Eylül 2014 aylık bülteni ile 19,08 TL ortalama birim fiyatla, dana eti kemiksiz için Kütahya Ticaret Borsası Kasım 2014 aylık bülteni ile 20,13 TL ortalama birim fiyatla, dana eti kıyma için Kütahya Ticaret Borsası Nisan 2015 aylık bülteni ile 21,00 TL ortalama birim fiyatla, tavuk eti kemikli (but) için Ankara Ticaret Borsası Ocak 2015 aylık bülteni ile 6,25 TL ortalama birim fiyatla, tavuk eti kemiksiz için Ankara Ticaret Borsası Ocak 2015 aylık bülteni ile 4,75 TL ortalama birim fiyatla, bitkisel sıvı yağ için Kütahya Ticaret Borsası Eylül 2014 aylık bülteni ile (18 kg.lık rafine 60,38 TL) 3,35 TL ortalama birim fiyatla, zeytinyağı için Sivas Ticaret Borsası Ekim 2014 aylık bülteni ile 6,15 TL ortalama birim fiyat ile teklif verildiği, pirinç için Sivas Ticaret Borsası Ocak 2015 aylık bülteni ile 2,36 TL ortalama birim fiyatla teklif verildiği, idarenin örnek menülerinde balığa yer verilmediğinden ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından da ana çiğ girdi olarak balığın belirtilmediği ve buna ilişkin de herhangi bir fiyat bildirimi yapılmadığı, buna göre başvuru sahibinin ana çiğ girdileri hesaplanırken idarenin örnek menülerinde belirtilen her yemeğe giren et, tavuk cinsleri ile pirinç, sızma zeytinyağı - zeytinyağı farkları dikkate alınarak fiyat bildirimlerinin yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.
Diğer taraftan Teknik Şartname’de ihale konusu işin yürütülmesi için gerekli olan malzemelerin özellikleri ile ilgili olarak ayrıntılı açıklamalar yapılmış olup, ihale sürecinde kullanılacak malzemelerin de Teknik şartname’de belirtilen özelliklerde olması hem yüklenicinin hem de idarenin sorumluluğunda olduğu açıktır.
4) Başvuru sahibinin ekmeğin fiyatının 50 gr. roll ekmek olarak fiyatlandırılması gerekirken kilogram birim fiyatı üzerinden fiyatlandırıldığı, ayrıca Halk Ekmek Fabrikasının 50 gr. roll ekmek fiyatı varken ve fiyat bülteni yayımlanırken fırıncılar odasının fiyatı ile kilogram olarak tekliflerinin açıklanmasının mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
Teknik Şartname’de ekmek için “… Ekmekler %76-80 randımanlı undan yapılmış 50 gr.lık roll–yuvarlak (top) ekmekler tek tek poşetlenmiş olmalıdır…” şeklinde düzenleme yapıldıktan sonra ayrıca “Ekmek (tuzlu, tuzsuz, kepekli)…………….150 gr. her öğün için” şeklinde düzenleme yapılarak ekmeğin her öğün için 3 adet roll ekmek olarak verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “… Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” şeklinde açıklamaya yer verilerek Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde de isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına yapacakları açıklamalarda kullanacakları yöntemlerle ilgili olarak “İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.) SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.
İhale dokümanında ekmeklerin 50 gr.lık paketler halinde roll ekmek olarak verileceği açıkça düzenlendiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılacak açıklamalarda da ekmeğin 50 gr.lık paket fiyatı kullanılarak ihale süresince tüketilecek toplam ekmek adedi üzerinden hesaplanacak toplam fiyat ile açıklama yapılması gerekmektedir. Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekmek ile ilgili olarak yapılan açıklamalarda Türkiyefırıncılarfederasyonu.org internet sitesinden alınan Kocaeli ilinin kilogram ekmek fiyatı olan 4,00 TL ile açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamanın bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3’üncü maddesinde yer alan “Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.” şeklindeki açıklamaya göre Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca ilan edilen birim fiyatlarla yapılan açıklama olarak değerlendirilip uygun kabul edilebilmesi için açıklanan birim fiyatın kilogram birim fiyatı yerine 50 gr.lık paket fiyatı ile yapılması gerektiği, buna göre söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin ekmek fiyatları ile ilgili açıklamanın mevzuata uygun olmadığı yönündeki iddiası yerinde bulunmuştur.
5) Başvuru sahibinin bal ve reçel için proforma fatura ile açıklama yapıldığı, halbuki bunların borsalarda fiyatlarının olduğu, bu fiyatların kullanılması gerektiği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
Teknik Şartname’de bal ile ilgili olarak “Poşet bal kaynağına göre çiçek balı, salgı balı veya süzme baldan hazırlanmış olmadır. Hazırlanan kaynağın kendine has kokusunu taşımalıdır Rengi açık sarıyla koyu sarı arasında olmadır Rutubet en çok %23, glikoz– früktoz oranı en az %60, sakaroz en çok %10, kül oranı en çok %1olmalıdır. Asidite 4'ü geçmemelidir. Ballara dışarıdan yabancı şekerler, nişasta, dekstrin, kitre zamkı, jelatin, gliserin, un, aroma ve yapay tat verici maddeler, zararsızda olsa herhangi bir yabancı madde ve koruma maddeleri ile boya verici maddeler katılmış olmamalıdır. Ballar 30'ar gr.lık poşetlerde olacaktır. Poşetler kirli, yırtık ve bombeli olmayacaktır. Poşetlerin üzerinde balın kaynağı, üretici firma adı, üretim ve son kullanma tarihi, gramajı ve TSE damgası bulunacaktır.” şeklinde, reçel için de “Kemale ermiş, iyi cins yaş ve kuru meyvelerden ve sırf şeker (sakaroz) veya glikozla karışık imal edilmiş olup; çöp, canlı ve cansız her türlü kurt, böcek vs. haşerattan arî olacaktır. Kesinlikle usaresi alınmış meyvelerden veya bunların posalarından yapılmış olmayacaktır. Meyveler çok pişmek suretiyle doğal özelliklerini kaybetmiş olmayacaktır. Reçeller şekerlenmiş, ağdalanmış, ekşimiş, boyanmış ve yanık is, gaz, benzin, küf vs. kokulu olmayacaktır. Toz, toprak gibi yabancı maddelerden arî olacaktır. Reçeller meyvelerin çekirdekleri çıkarılarak hazırlanacaktır. Meyve hariç reçel şurubundaki şeker (sakaroz hesabıyla) %60'tan az olmayacaktır. Sakarin, jelatin, esans ve eklenmiş boyaları içermeyecektir. Reçeller 30 gr.lık poşetlerde olacaktır. Poşetler patlak, delik, bombeli olmayacak, poşetlerin üst kapağı kolay açılabilir nitelikte olacaktır. Poşetlerin üzerinde üretici firma adı, üretim ve son kullanma tarihi ile gramajı ve TSE damgası bulunacaktır.” şeklinde düzenlemeler bulunmaktadır.
Ticaret borsalarında bal ve reçel için fiyat bültenlerinin bulunduğu, ancak söz konusu bültenlerdeki fiyat bildirimlerinin kilogram üzerinden yapıldığı, Teknik Şartname’de yer alan 30’ar gr.lık ambalajlı fiyatlarının ticaret borsalarında fiyat bildirimleri olmadığından Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan “… Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasının mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.
6) Başvuru sahibinin dondurmanın ihale dokümanında 70 gr. olarak belirtilmiş olmasına rağmen kilogram fiyatı ile proforma faturayla açıklama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca fiyat açıklamasına esas oluşturacak belgelerin öncelikle odalar, borsalar, kamu kuruluşları veya EK-O.7 tutanağı ile açıklanması gerekirken Teknik Şartname’de belirtilen evsafa uymayan gıda fiyatları ile açıklandığı, birçok gıda maddesinin proforma faturaya dayandırıldığı yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
Teknik Şartname’nin “Gıda Maddeleri Evsafı” başlıklı bölümünde Genel Şartlar “a) Bütün ürünlerin üzerinde;
“Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Gıda Sicili ve Üretin izni”
Bakanlığının ...................... tarih ve ........sayılı izni ile üretilmiştir”
T.S.E belgesine ait işaret,
İmal tarihi ve son kullanma tarihi
Üretici firma adı ve acık adresi
Türk Gıda Kodeksine Uygunluğunu belirtir ibare bulunacak
Sonradan yazılmış ve yapıştırılmış etiketler şeklinde olmamalıdır.
b) Ürünlerin tesliminde kutu ve teneke üzerindeki net ağırlık dikkate alınacaktır.
c) Kuru fasulye, barbunya, nohut, kırmızı ve yeşil mercimek, pirinç, bulgur, makarna, kemal paşa tatlısı, şambaba tatlısı vb. pişirildiğinde istenen özellikler (Lezzet, görüntü, koku ve kıvam ) sağlanmazsa iade edilecektir.
d) Salça kullanıldığında istenen renk tadı veremiyorsa iade edilecektir.
e) Son kullanma tarihinden önce bozulan ürünler yenileri ile değiştirilecektir.
f) Sebze, meyve ve ekmek gibi tazeliğini koruması gereken ve tüketimi sık olan gıda maddeleri il içinde bulunan tedarikçilerden temin edilecektir
g) Et ve et ürünleri ile süt ve süt ürünleri tesise frigofrik (soğutma özelliği olan araç) soğuk araçlarla gelmelidir. Frigofrik soğutmalı araçların dezenfeksiyon belgeleri besin kabulü esnasında kontrol edilmelidir. Frigofrik araçlar bu ürünleri taşırken iç ısısının +2 +6ºC olması gerekir. Et ve et ürünlerinin iç sıcaklıkları ölçülerek teslim alınmalıdır. Balık 0 +4ºC, kümes hayvanları en fazla +4, kırmızı et ve ürünleri +4 +7 ºC iç sıcaklığa sahipken teslim alma işlemi yapılmalı ve bekletilmeden depolanmalıdır.
h) Teneke kutularda gelen malzemeler için tenekenin kendi üzerine basılmış işaretlemeler olacak, kağıt üzerine basılmış işaretler olmayacaktır. Teneke üzerinde herhangi bir değişiklik(basılan tarih v.s.) yapılamayacaktır. Bu özeliklere uymayan ürünler hastane komisyonu tarafından kabul edilmeyecektir.”şeklinde genel düzenleme yapıldıktan sonra dondurma ile ilgili olarak “Dondurma (sade): Sade dondurma, süt ve vanilya aromaları hariç olmak üzere, aroma maddeleri ve çeşni maddeleri ihtiva etmeyen dondurma karışımından elde edilen dondurmayı ifade etmelidir. Buna göre; Dondurma üretiminde kullanılan süt, en az pastörizasyon veya pastörizasyona eş değer bir ısıl işlem görmüş olmalı ve “Türk Gıda Kodeksi - Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği” nde belirtilen şartlara uygun olacaktır. Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler kendine has tat, koku ve yapıda olacaktır. Hacim genişlemesi sade dondurmada en fazla %100 olacaktır. Kullanılacak aroma maddeleri “Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Gıda Aroma Maddeleri” bölümüne uygun olacaktır. Bu kurallara ek olarak; üretiminde çeşni maddesi kullanılmayan dondurmalarda aroma maddesi kullanılamaz. Ancak sade dondurmada süt ve vanilya aromalarının kullanımına izin verilir. Bu kapsamda yer alan ürünler “Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Ambalajlama ve Etiketleme-İşaretleme” bölümünde yer alan genel kurallara uygun olarak ambalajlanmalı, etiketlenmeli ve işaretlenmelidir. Bu genel kurallara ek olarak, kuruma alınacak ürünler “Türk Gıda Kodeksi–Dondurma Tebliğine” uygun olacaktır.” şeklinde düzenleme yapılmış, ambalajlama ile ilgili olarak da Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin Ambalajlama ve Etiketleme-İşaretleme bölümüne atıf yapılmıştır.
Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin “ambalajlama ve etiketleme–işaretleme” başlıklı bölümünde ise “Ambalajlama
Madde 19- Ambalajlama ile ilgili kurallar aşağıdadır.
a)- Türk Gıda Kodeksinde yer alan tüm gıda maddelerinin ambalajlanması zorunludur.
Ambalaj Materyalleri:
Madde 20- Ambalaj materyallerinin genel özellikleri aşağıdadır:
a)-Ambalaj materyali gıda maddesini özelliğine bağlı olarak sıcaklık değişimleri, nem, hava, ışık gibi olumsuz dış etkenlerden korumalıdır.
c)-Ambalaj materyali üzerinde izin tarihi ve numarası ile üretici firmanın adı ve bulunduğu il belirtilmelidir.
d)-Doldurma, taşıma ve depolama koşullarına dayanıklı ve istiflemeye uygun olmalıdır.
Kağıt Esaslı Ambalaj Materyalleri
Madde 21 : Kağıt esaslı ambalaj materyallerinin kullanımıyla ilgili kurallar aşağıdadır.
a) Gıda maddelerini doğrudan doğruya sarmaya veya içine koymaya uygun kağıt, karton, oluklu mukavva vb. içindeki maddenin bileşimini ve duyusal özelliklerini değiştirmeyecek, dışarıya sızıntı ve akıntı yapmasına imkan vermeyecek nitelikte olmalı ve gıda ile direkt temas halindeki yüzey boya içermemelidir.
b) Gıda maddeleri ile doğrudan temas edecek kağıt ve kartonların bileşiminde titandioksit (TiO2) %3’ü, kurşun 20 mg/kg’ı, arsenik 2mg/kg’ı, klorür % 0.2’yı, poliklorbifenil 2 mg / kg’i geçmemeli ve bu materyaller formaldehit içermemelidir.
Metal Esaslı Ambalaj Materyalleri
Madde 22- Metal esaslı ambalaj materyallerinin kullanımı ile ilgili kurallar aşağıdadır.
a) Gıda maddelerinin konulduğu paslanmaz çelik dışındaki metal esaslı ambalajlar; gıdanın özelliğine göre, kalay, krom , kromoksit, alimünyum folyo, lak veya plastik ile kaplanmış olmalıdır. Kaplama maddeleri kaplanılan tüm yüzeylere homojen bir şekilde dağılmalıdır. Lak ve plastik kaplamalarda bu maddelerin özellikleri plastik maddelerin teknik özelliklerine uygun olmalıdır .Kalay miktarı en az 4.9 gr / m2, krom miktarı en az 50 mg/m2 ve kromoksit miktarı en az 7 mg / m2 olmalıdır.
b) Kaplama maddelerinin bileşiminde antimon, kadmiyum ve arsenik miktarı %0,02 den, kurşun miktarı %0,5 den fazla olmamalıdır.
c) Alüminyum folyo ve tüplerde alüminyum miktarı en az %95 olmalıdır.
d) Metal kapların kalaylanmasında kullanılan kalayda arsenik bulunmamalıdır.
Etiketleme ve İşaretleme
Madde 25 -Etiketleme ile ilgili kurallar aşağıdadır.
a)- Satışa sunulan her gıda maddesinin ambalajında etiket bulundurulması mecburidir.
b)-Gıda maddesinin etiket bilgileri tam ve doğru olarak ifade edilmelidir.
c) -Etiketleme dili Türkçe olmalıdır. Türkçe’nin yanı sıra başka resmi diller de kullanılabilinir.
d)-Tüm yazılar fonla kontrast teşkil edecek şekilde silinmez karakterde, okunabilir renk ve boyutta olmalı, ambalaja sağlam bir şekilde basılmış yapıştırılmış veya tutturulmuş olmalıdır.
e)- Gıda maddesinin etiketi sahte, yanıltıcı veya gıdanın karakterine göre hatalı bir izlenim yaratacak, tüketiciyi yanıltacak resim, şekil ve benzerlerini içermemelidir.
Etiketleme Bilgileri
Madde 26- Gıda maddelerinin etiketinde bulundurulması zorunlu bilgiler aşağıdadır.
a) Gıda maddesinin adı
b) İçindekiler
c) Net miktarı
d) Firmanın adı, adresi ve üretildiği yer
e) Üretim tarihi ,son tüketim tarihi veya raf ömrü
f ) Parti numarası ve / veya seri numarası
g) Üretim izin tarihi ve sicil numarası
h) Orijin ülke
i)Gerektiğinde kullanım bilgisi ve / veya muhafaza şartları
Etiket Bilgilerinin Tanımları
Madde 27 - Gıda maddelerinin etiketinde bulunması zorunlu bilgilerin tanımları aşağıdadır:
a)-Gıda Maddesinin adı : Gıda maddesinin adı veya böyle bir adın olmaması halinde ürünün gerçek doğası hakkında yeterli ve doğru bilgiyi tüketiciye sunan açıklayıcı tanımla belirtilmelidir. Hiç bir ticari unvan, marka veya fantezi ad ürünün adı olarak kullanılamaz.
b)-İçindekiler : Gıda maddesinin üretiminde veya hazırlanmasında kullanılan hammadde ve gıda katkı maddeleri etiket üzerinde üretim sırasında kullanıldıkları miktara göre azalan oranlarda belirtilmelidir. Gıda katkı maddeleri bu yönetmeliğin ikinci bölümünde yer alan sınıflamaya göre fonksiyonları ile birlikte adı veya EC kod numarası ile birlikte verilmelidir.
c)-Net miktarı : - Katı maddelerde ağırlık belirtilmelidir.
d)-Firmanın adı, adresi ve üretildiği yer :İmalatçı veya ambalajlayıcı veya ithalatçı veya ihracatçı veya dağıtıcı firmanın ticari unvanı, açık adresi, tescilli markası ve üretim yeri bildirilmelidir.
e) Üretim tarihi ,son tüketim tarihi veya raf ömrü: Gıda maddesinin üretildiği tarih, son tüketim tarihi veya raf ömrü etiket üzerinde aşağıdaki şekilde belirtilmelidir.
Raf ömrü Üretim-Son Tüketim Tarihi
3 aydan kısa ise gün ve ay
3-18 ay arasında ise ay ve yıl
18 aydan uzun ise yıl
Diğer durumlarda “....... .... Sonuna Kadar Tüketilmelidir” ifadesine yer verilmelidir.
f ) Parti ve / veya seri numarası varsa kod numarası: Parti ve / veya seri numarası varsa kod numarası belirtilmelidir.
g) Üretim izin tarihi ve numarası: Etiket üzerinde Tarım ve Köy İşleri Bakanlığınca verilen Üretim izin tarihi ve numarası belirtilmelidir.
h) Orijin ülke: “Türk Malı” veya “TM” olarak belirtilmelidir.
i) Gerektiğinde kullanım bilgisi ve / veya muhafaza şartları: Tüketim öncesi bir işlem gerektiren durumlarda gıdanın doğru kullanımını sağlamak için gerekli hazırlama bilgisi etiket üzerinde yer almalıdır. Gıda maddesinin son tüketim tarihi veya raf ömrünün yanı sıra muhafaza şartlarını gerektiriyorsa bu şartlar ve bu şartlardan kullanımı etiket üzerinde belirtilmelidir.
Dış Ambalajların Etiketlenmesi
Madde 29- Dış ambalajların etiketlenmesiyle ilgili genel hükümler aşağıdadır.
a) Gıda maddesinin adı: Gıda maddesinin yaygın olarak kullanılan adı veya gıdanın adına ilave olarak onun gerçek tabiatını belirleyen tipi, çeşidi, türü gibi tanımlar belirtilmelidir.
b) Gıda maddesinin son tüketim tarihi veya raf ömrü belirtilmelidir.
c) Firmanın adı, adresi ve üretildiği yer: İmalatçı veya ambalajlayıcı veya ithalatçı veya ihracatçı veya dağıtıcı firmanın ticari unvanı, açık adresi, tescilli markası ve üretim yeri bildirilmelidir.
d) Parti ve/veya seri numarası varsa kod numarası belirtilmelidir.
e) İçindeki iç ambalaj adedi belirtilmelidir.
f) İç ambalaj üzerindeki bilgiler dış ambalajdan görülebildiğinde dış ambalaj üzerine yazılmayabilir.
Dağıtım Ambalajlarının Etiketlenmesi
Madde 30- Gıda maddelerinin kolay ve güvenilir bir biçimde taşınması, gönderildiği yere ulaştığı zaman kolay fark edilmesi için dağıtım ambalajlarının etiketleri üzerinde bulunması gerekli olan bilgiler aşağıdadır:
a) Gıda maddesinin adı,
b) Brüt ağırlığı,
c) İç ambalaj adedi.” şeklinde genel düzenlemelere yer verilmiştir.
Örnek menülerde ise diğer ana çiğ girdilerde gramajların belirtildiği üzere dondurmanın da 70 gr. olarak verileceği belirtilmiş olup ihale dokümanında bunun dışında başkaca bir düzenleme yapılmadığından dondurma ile ilgili olarak yapılacak fiyat açıklamasında 70 gr.lık ambalajlı birim fiyatın mı yoksa kilogram birim fiyatın mı esas alınması gerektiği hususunda kesin bir hüküm bulunmamaktadır.
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin bal ve reçel ile ilgili fiyat açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu iddiası üzerine yapılan incelemede ticaret borsalarında bal ve reçel için fiyat bültenlerinin bulunduğu, ancak söz konusu bültenlerdeki fiyat bildirimlerinin kilogram üzerinden yapıldığı, Teknik Şartname’de yer alan 30’ar gr.lık ambalajlı fiyatlarının ticaret borsalarında fiyat bildirimlerinin olmadığı tespitinin yapılarak Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan “… Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.” şeklindeki açıklamaya göre üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapılması mevzuata uygun bulunmuştur.
Muhtelif ticaret borsalarının web sayfalarından yapılan incelemede dondurma ile ilgili olarak fiyat bülteninin yayımlandığı hususunda herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır. Ayrıca ticaret borsalarının, “standardize edilmiş veya tiplere ayrılmış ya da numuneyle malın tümünün temsil edildiği; üretimi, tüketimi veya ithal, ihraç ve dağıtımı büyük miktarda yapılan; dayanıklı ve stoklamaya elverişli bulunan, arz ve talebi değişken olan, alım-satımı serbest rekabet şartları içinde ve önceden belirlenmiş asgari miktarlar üzerinden toptan yapıldığı organize edilmiş tarımsal ürün piyasaları” olarak tanımlandığı hususu ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin dondurma ile ilgili ticaret borsası ve toptancı hal fiyatları bulunmadığı yönündeki beyanı birlikte değerlendirildiğinde ve ihale dokümanında da dondurmanın “70 gr.lık ambalajlı” olarak sunulması gerektiğine yönelik bir düzenleme bulunmadığından anılan isteklinin dondurma ile ilgili teklifini “kilogram birim fiyatı ile” Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan açıklamaya istinaden üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmasında mevzuata herhangi bir aykırılık olmadığı sonucuna ulaşıldığından başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.
7) Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin işletme kayıt belgesinin ihale tarihi itibariyle geçersiz olduğu, iş deneyim belgesinin de sözleşmesine uygun bir rakam içermediği, bunların teyidinin ilgili yerlerden alınması gerektiği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin işletme kayıt belgesi ile ilgili iddiasının değerlendirilebilmesi için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan 26.10.2015 tarihli yazı ile “İhalede yeterlik kriteri olarak istenilen ve isteklilerin teklifleri ile birlikte sunmaları gereken işletme kayıt belgelerinden ihale üzerinde bırakılan istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti. - Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından sunulan işletme kayıt belgesinin ihale tarihi olan 07.08.2015 tarihi itibariyle geçersiz olduğu, firmanın işletme kayıt belgesi almış olduğu yemek üretim yerinin faaliyette olmadığı iddia edilmektedir …
Buna göre başvuru sahibinin iddia etmiş olduğu Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından ihaleye teklifi ile birlikte sunulan TR-43-K-000526 kayıt no.lu işletme kayıt belgesi yazımız ekinde olup söz konusu işletme kayıt belgesinin geçerli olup olmadığı hususunda oluşturulacak gerekçeli görüşünüzün bildirilmesi…” ifadelerine yer verilerek görüş istenmiştir.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 05.11.2015 tarihli yazısında “Bilindiği üzere 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” kapsamında yayımlanan, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik (R.G:17.12.2011-28145 / Ek-14 ) ile gıda işletmelerin kayıt ve onay işlemlerine dair usul ve esaslar ile gıda işletmelerinin faaliyet konuları da belirlenmiştir. Yine Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelikler (R.G:10.01.2013-28524/Ek-14 ve R.G:07.01.2014-28875/Ek-14) ile kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konuları yeniden düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemelerde, ilgi yazıda bahsi geçen “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” şeklinde faaliyet bulunmamaktadır. Ancak Yönetmelikler’de yer alan faaliyetler ve alt faaliyetleri değerlendirildiğinde hizmetin, “Hazır yemek, tabldot yemek üretimi” başlığı altında değerlendirilmesinin uygun olacağı görülmektedir.
Bu bağlamda, ilgi yazınız ve ekinde yer alan ve Bakanlığımızca düzenlenmiş İşletme Kayıt Belgeleri için Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) nde yapılan incelemede; TR-43-K-000526 kayıt numaralı belgenin kayıtlarımıza göre geçerli olduğu, bu belgenin … “Hazır yemek, tabldot yemek üretimi” faaliyetini kapsadığı görülmektedir.
…
Söz konusu TR-43-K-000526 … kayıt numaralı belgenin düzenlendiği gıda işletmelerinin, yazınızda belirtilen “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri”ni yerine getirmesi Bakanlığımızca uygun bulunmaktadır.” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın cevabi yazısına göre ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin TR-43-K-000526 kayıt numaralı belgesinin geçerli olduğu, “Hazır yemek, tabldot yemek üretimi” faaliyetini kapsadığı ve söz konusu belgenin düzenlendiği gıda işletmelerinin, “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri”ni yerine getirmesinin uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin işletme kayıt belgesinin ihale tarihi itibariyle geçersiz olduğu, teyidinin ilgili yerlerden alınması gerektiği yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin iş deneyim belgesinin de sözleşmesine uygun bir rakam içermediği yönündeki iddiası ile ilgili olarak da ihale işlem dosyasında yer alan belgelere göre idarece ihaleye teklif veren isteklilerin iş deneyim belgeleri ile ilgili olarak iş deneyim belgelerini düzenleyen idarelerden teyit alındığı, ancak ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın Pilot ortağı olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti. ile ilgili gerekli teyit alınmışken özel ortak olan Simav Yem. San. İbrahim Aydar ile ilgili olarak herhangi bir teyidin yapılmadığı anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde yer alan “(5)) İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir…” şeklindeki hüküm gereğince özel ortağın da en az iş deneyim tutarının %30’unu sağlaması zorunluluğu olduğundan anılan özel ortağın iş deneyim belgesinin teyidinin de alınması gerekmektedir.
Bu nedenle Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından sunulan iş deneyim belgesinin teyidi için iş deneyim belgesini düzenleyen idare olan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kütahya İl Müdürlüğü’ne yazılan 26.10.2015 tarihli yazı ile “ihalede yeterlik kriteri olarak istenilen ve isteklilerin teklifleri ile birlikte sunmaları gereken iş deneyim belgelerinden ihale üzerinde bırakılan istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti. - Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından sunulan iş deneyim belgesinin idarenizce düzenlendiği anlaşılmış olup söz konusu iş deneyim belgesinin tutarının sözleşmesine uygun bir tutar içermediği iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddia etmiş olduğu Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından ihaleye teklifi ile birlikte sunulan ve idarenizce düzenlenen 21.01.2013 tarih ve 2013/208 no.lu iş deneyim belgesi yazımız ekinde olup söz konusu iş deneyim belgesinin tutarının iş deneyim belgesine konu sözleşme bedeli ile uyumlu olup olmadığı hususunda oluşturulacak gerekçeli görüşünüzün bildirilmesi” hususunda görüş istenmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kütahya İl Müdürlüğü’nün 03.11.2015 tarihli yazısında Simav Yem. San. İbrahim Aydar adına düzenlenen iş deneyim belgesinin taraflarınca düzenlendiği belirtilmiş ve yazı ekine de iş deneyim belgesine konu olan sözleşme ve hakediş evrakları eklenmiş, 11.11.2015 tarihli yazı ile de iş deneyim belgesine ilişkin gerçekleştirilen iş tutarının Kadın Konukevi Müdürlüğüne ait olan aralık 2012 hakedişinin sehven unutularak iş deneyim belgesinin eksik düzenlendiği belirtilmiş ve yazı ekine de söz konusu işe ilişkin hakkediş icmal cetveli eklenmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kütahya İl Müdürlüğü’nün 03.11.2015 ve 11.11.2015 tarihli yazıları dikkate alınarak yapılan değerlendirmede; iş deneyim belgesine konu olan sözleşmede, sözleşme tutarının 1.605.422,58 TL olduğu, bu tutarın iş bitirme belgesindeki sözleşme tutarı ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır. 11.11.2015 tarihli yazı ekinde yer alan hakkediş icmal cetvelinden de gerçekleştirilen iş tutarının 1.208.347,68 TL olarak hesap edildiği, bu tutarın da iş bitirme belgesinde yer alan 1.205.145,55 TL’den daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Buna göre başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin iş deneyim belgesinin de sözleşmesine uygun bir rakam içermediği yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.
8) Başvuru sahibinin ihalenin 1. kısmı için ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif sorgulamasına yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, teklif edilen bedel ile bu işin yapılamayacağı, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönündeki iddiası ile ilgili yapılan incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarenin aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen örnek menüler üzerinden yapılan açıklamalarda, örnek menülerin Teknik Şartname’de yer alan gramajlara uygun olarak düzenlendiği, ancak kekik, karabiber, tuz, nane, pul biber, sumak, kimyon, kakao, hindistan cevizi, vanilya, kabartma tozu, tarçın gibi ürünler için örnek menüde herhangi bir fiyat bildiriminde bulunulmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan “79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
…
Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.” şeklindeki açıklamaya istinaden tuz, baharat, tatlandırıcı vb. gibi “yardımcı girdiler” için açıklama sunulmasına gerek olmadığı hükmünün, yardımcı girdiler için kullanılan birim fiyatların kaynağı ile ilgili olarak herhangi bir belge ile açıklama yapılmasına gerek olmadığı şeklinde yorumlanması gerektiği, bu nedenle her durumda örnek menülerde yardımcı girdiler için fiyat bildirimlerinin yapılması gerektiğinden ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından örnek menüler üzerinden ihale konusu işin her bir öğünü için hesaplanan birim fiyatlarının oluşturulmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır:
Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yemek Ltd. Şti.nin işletme kayıt belgesi ile ilgili iddiasının değerlendirilebilmesi için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan 26.10.2015 tarihli yazı ile görüş istenirken eşit muamele ilkesi yönünden inceleme yapılabilmesi için ihaleye teklif veren diğer isteklilerin işletme kayıt belgeleri de yazımız ekinde gönderilerek “İhalede yeterlik kriteri olarak istenilen ve isteklilerin teklifleri ile birlikte sunmaları gereken işletme kayıt belgelerinden ihale üzerinde bırakılan istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti. - Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığı’nın özel ortağı olan Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından sunulan işletme kayıt belgesinin ihale tarihi olan 07.08.2015 tarihi itibariyle geçersiz olduğu, firmanın işletme kayıt belgesi almış olduğu yemek üretim yerinin faaliyette olmadığı iddia edilmektedir.
Mevzuatımız gereğince itiraz edilen işlemin diğer isteklilere ilişkin olarak da Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği hususunun da eşit muamele ilkesi yönünden incelenmesi gerekmektedir.
Buna göre öncelikle başvuru sahibinin iddia etmiş olduğu Simav Yem. San. İbrahim Aydar tarafından ihaleye teklifi ile birlikte sunulan TR-43-K-000526 kayıt no.lu işletme kayıt belgesi yazımız ekinde olup söz konusu işletme kayıt belgesinin geçerli olup olmadığı hususu ile mevzuatımız gereğince eşit muamele ilkesi yönünden yapılan incelemeye esas olmak üzere ihaleye teklif sunan diğer istekliler tarafından teklifleri ile birlikte sunulan yazımız ekinde yer alan TR-23-K-000841, TR-41-K-008927, TR-65-K-002004, TR-77-K-002244, TR-41-K-005259, TR-20-K-004110 ve TR-33-K-001914 kayıt no.lu işletme kayıt belgelerinin de geçerli olup olmadığı hususunda oluşturulacak gerekçeli görüşünüzün bildirilmesi…” ifadelerine yer verilerek görüş istenmiştir.(.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 05.11.2015 tarihli yazısında “Bilindiği üzere 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” kapsamında yayımlanan, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik (R.G:17.12.2011-28145 / Ek-14 ) ile gıda işletmelerin kayıt ve onay işlemlerine dair usul ve esaslar ile gıda işletmelerinin faaliyet konuları da belirlenmiştir. Yine Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelikler (R.G:10.01.2013-28524/Ek-14 ve R.G:07.01.2014-28875/Ek-14) ile kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konuları yeniden düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemelerde, ilgi yazıda bahsi geçen “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” şeklinde faaliyet bulunmamaktadır. Ancak Yönetmelikler’de yer alan faaliyetler ve alt faaliyetleri değerlendirildiğinde hizmetin, “Hazır yemek, tabldot yemek üretimi” başlığı altında değerlendirilmesinin uygun olacağı görülmektedir.
Bu bağlamda, ilgi yazınız ve ekinde yer alan ve Bakanlığımızca düzenlenmiş İşletme Kayıt Belgeleri için Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) nde yapılan incelemede; TR-43-K-000526 kayıt numaralı belgenin kayıtlarımıza göre geçerli olduğu, bu belgenin ve TR-23-K-000841, TR-41-K-005259, TR-65-K-002004, TR-41-K-008927, TR-20-K-004110, TR-33-K-001914 kayıt numaralı belgelerin “Hazır yemek, tabldot yemek üretimi” faaliyetini kapsadığı görülmektedir.
Ancak TR-77-K-002244 numaralı kayıt belgesi Toplu Tüketim İşletmeleri (Her Türlü Yemekhane) faaliyetini kapsamakta olup; yazınızda belirtilen “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” ni yerine getirmek için uygun bulunmamaktadır.
Söz konusu TR-43-K-000526, TR-23-K-000841, TR-41-K-005259, TR-65-K-002004, TR-41-K-008927, TR-20-K-004110, TR-33-K-001914 kayıt numaralı belgelerin düzenlendiği gıda işletmelerinin, yazınızda belirtilen “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri”ni yerine getirmesi Bakanlığımızca uygun bulunmaktadır.”şeklinde görüş bildirilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiaları ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre her ne kadar başvuru sahibi Çardak Yemek Hizmetleri Gıda Pazarlama ve Turizm A. Ş.nin TR-77-K-002244 kayıt numaralı belgesinin de geçerli bir belge olduğu anlaşılsa da Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın cevabi yazısına göre, söz konusu belgenin Toplu Tüketim İşletmeleri (Her Türlü Yemekhane) faaliyetini kapsadığı, ihale konusu iş olan “Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri”ni yerine getirmek için uygun bulunmadığı, diğer bir deyişle başvuru sahibi tarafından verilen işletme kayıt belgesinin faaliyet alanının ihale konusu iş ile uyumlu olmadığı anlaşıldığından, söz konusu belgenin ihale konusu işi yerine getirebilme koşullarına uygun hale getirilip getirilememesi durumunun bilgi eksikliği kapsamında idarece tamamlatılması gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Çardak Yemek Hizmetleri Gıda Pazarlama ve Turizm A. Ş.nin işletme kayıt belgesinin ihale konusu işi yerine getirebilme koşullarına uygun hale getirilmesi ile ihale üzerinde bırakılan istekli olan Yenibahar Yem. Tem. İnş. Bil. San. Tic. Ltd. Şti.-Simav Yem. San. İbrahim Aydar İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
